راهنماي گردشگري روسيه

روسيه (به روسي: ??????، واج‌نويسي: راسيا) با نام رسمي فدراسيون روسيه (?????????? ?????????، راسيسکايا فدراتسيا) پهناورترين کشور جهان است که در شمال اوراسيا قرار دارد. اين کشور در آسياي شمالي و اروپاي خاوري واقع است و با اقيانوس آرام شمالي و اقيانوس منجمد شمالي؛ و نيز با درياي خزر، درياي سياه، و درياي بالتيک مرز آبي دارد. روسيه با 14 کشور آسيايي و اروپايي مرز زميني دارد و با کشورهاي پيرامون درياي برينگ، درياي ژاپن، درياي خزر، درياي سياه، و درياي بالتيک ارتباط دريايي دارد.

روسيه با  17075400کيلومتر مربع وسعت، پهناورترين کشور جهان است. پهناوري روسيه دو برابر مساحت کانادا يا چين يا ايالات متحده آمريکا است. اين کشور در عرضهاي بالاي جغرافيايي واقع شده‌است و بيشتر مناطق کشور سردسير و کم بارش است. به همين دليل بيشتر مناطق اين کشور (به ويژه سرزمين بزرگ سيبري) خالي از سکنه هستند و کشاورزي در اين مناطق ميسر نيست. پايتخت روسيه شهر مسکو است که در باختر و بخش اروپايي کشور است و بزرگترين شهر اروپا است.

روسيه حدود 142 ميليون تن (براورد 1387 جمعيت دارد، که از اين ديد در جهان نهم است. تراکم جمعيت روسيه 8/3 تن در هر کيلومتر مربع است که از پايينترين نرخهاي تراکم جمعيت در جهان است. همچنين نرخ رشد جمعيت در اين کشور منفي است. بيشتر جمعيت روسيه در غرب اين کشور (بخش اروپايي) زندگي مي‌کنند. حدود 80 درصد 115 ميليون تن) از مردم روسيه از نژاد روسي هستند و ساير نژادهاي اين کشور عبارتند از: تاتار، اوکرايني، چوواش، چچني، ارمني، داغستاني، مغول، آواري، اينگوش، چرکس، بالکار، اوستيايي، آذري، گرجي، و...

زبان رسمي روسيه، زبان روسي است. ولي 27 زبان رسمي ديگر نيز در جمهوري‌ها و مناطق خودگردان اين کشور وجود دارد. روسيه 21 جمهوري خودگردان دارد که بيشتر در جنوب باختر کشور (قفقاز شمالي) قرار دارند. روسيه فرهنگ پرباري دارد و نوسندگان معروفي مانند تولستوي و داستايوفسکي روسي بوده‌اند.

روسيه تا پيش از قرن هجدهم يک حکومت نه چندان نيرومند در خاور اروپا بود و وسعت آن چندان زياد نبود. تا اينکه در آغاز قرن 18 ميلادي و با اصلاحاتي که تزار پتر بزرگ انجام داد، اين کشور به يک امپراتوري پهناور و نيرومند تبديل شد. در سال 1917 انقلاب کمونيستي در اين کشور به وقوع پيوست و نام کشور به «اتحاد جماهير شوروي سوسياليستي» تغيير يافت. روسيه، با عنوان جمهوري فدراتيو روسيه شوروي، مهمترين و بزرگ‌ترين جمهوري در اتحاد جماهير شوروي بود. در سال 1370 (1991) شوروي پس از جنگ سرد طولاني با غرب فروپاشيد و فدراسيون روسيه به جاي آن نشست.

واحد پول روسيه روبل است. اقتصاد روسيه صنعتي و نيز وابسته به منابع بزرگ انرژي اين کشور به ويژه گاز است. و راههاي ترابري اين کشور نيز بسيار مهم هستند. روسيه با توليد ناخالص داخلي 1289 تريليون دلار در سال 1386 هفتمين اقتصاد بزرگ جهان بوده‌است. اقتصاد اين کشور بر پايه سرمايه داري و خصوصي سازي است، که اين موضوع پس از فروپاشي شوروي و رهايي از اقتصاد دولتي و سوسياليستي انجام شد. روسيه عضو گروه هشت است و از کشورهاي صنعتي به حساب مي‌آيد. درآمد سرانه? اين کشور در سال 2010 در حدود 22300 دلار بوده که نسبت به سال 2005 که 9900 دلار بوده رشد چشمگيري کرده و دائماً رو به رشد است. به طوري که تخمين زده مي‌شود که روسيه تا سال 2016 ميلادي از 10 کشوري محسوب خواهد شد که بيشترين در آمد سرانه را دارند.

اکنون ولاديمير پوتين رييس جمهور و دميتري مدودف نخست وزير روسيه‌است. سياست کنوني روسيه، همکاري و عدم تنش با غرب و تلاش براي اتحاد کشور است. ولي به خاطر گسترش ناتو به شرق و پس از درگيري روسيه با گرجستان بر سر اوستياي جنوبي، روابط روسيه و غرب به تيرگي گراييده‌است.

تاريخ روسيه به قرن چهاردهم ميلادي بازمي‌گردد که قلمرو پادشاهي تجاري مسکو به عنوان بازيگر اصلي در بين چندين منطقه کوچکتر مشابه مطرح شد. ايوان چهارم، معروف به ايوان مخوف، نخستين حاکم مسکو بود که خود را تزار ناميد. در سده هفدهم خاندان رومانف به حکومت روسيه دست يافتند و تا سيصد سال بعد بر اين کشور حکومت کردند. پتر کبير و کاترين کبير از معروف‌ترين اين پادشاهان بودند که اصلاحات زيادي را در جهت مدرنيزاسيون اين کشور به انجام رساندند.

در اوايل قرن بيستم، نارضايتي‌هاي عميق در ميان بخش‌هاي مختلف جامعه روسيه به اعتراضات گسترده‌اي در اين کشور انجاميد. در شرايطي که حاکمان کشور نسبت به درد و رنج توده‌هاي مردم بي‌ تفاوت به نطر مي‌رسيدند، جريان‌هاي سياسي راديکال در کشور قوت گرفتند. واقعه معروف به دوشنبه خونين در سال 1905 شکست روسيه از ژاپن در جنگ سال 1905 و شکست‌هاي اين کشور در جنگ جهاني اول به اين نارضايتي‌ها دامن زد. در سال 1917 انقلابي به رهبري حزب بلشويک، که در سال 1903 به رهبري لنين و تحت تأثير آموزه‌هاي کارل مارکس تشکيل شده بود به حکومت پادشاهي در اين کشور پايان بخشيد.

اوايل حکومت لنين با جنگ داخلي همراه بود و پس از مدتي رقابت براي جانشيني لنين شدت گرفت. وي در سال 1924 درگذشت و استالين در سال 1929 به رهبري بلامنازع حزب کمونيست دست يافت. سياستهاي استالين به صنعتي‌سازي سريع کشور انجاميد اما حکومت او با حجم غيرمنتظره‌اي از پاکسازي‌هاي سياسي، تبعيدهاي دسته‌جمعي و حبس و زندان همراه بود. در ژوئن 1941 آلمان به شوروي يورش برد و جنگي چهارساله درگرفت که 27 ميليون شهروند شوروي در آن جان باختند. روسيه در جنگ پيروزي شد و کنترل سياسي بيشتر قلمرو اروپاي شرقي و مرکزي را براي خود تضمين کرد. استالين تا زمان مرگش در سال 1953 در قدرت باقي‌ماند. در اين دوران حزب کمونيست با استفاده از دستگاه امنيتي عظيم خود بر تمام جنبه‌هاي زندگي حيات اجتماعي جامعه تسلط يافت و شوروي با پرداخت بهايي گزاف از حيات انسان‌ها به يک ابرقدرت صنعتي و نظامي تبديل شد.

خروشچف جانشين استالين تلاش کرد تا جنبه‌هاي بي‌رحمانه حکومت استالين را افشا کرده و در عين حال بخش‌هاي کليدي حکومت کمونيستي را حفظ کند. وي سانسور را در جامعه کاهش داده و سياست خارجي همزيستي مسالمت‌آميز با غرب را در پيش گرفت اما با سرکوب قيام سال 1956 مجارستان به سلطه اين کشور بر دولت‌هاي دست‌نشانده شوروي ادامه داد. با اين حال دستگاه حزبي اعتماد خود را به وي از دست داده و ااعتبار خروشچف در پي نحوه مواجهه او با بحران موشکي 1962 کوبا کاهش يافت. وي در سال 1964 در يک کودتاي حزبي ساقط شد. در دوران برژنف جانشين خروشچف، شرايط زندگي براي توده‌هاي مردم قابل پيش‌بيني‌تر و مناسب‌تر شد اما سرکوب سياسي ادامه يافت. با اين حال با توجه به کاهش رشد اقتصادي و سربرآوردن مشکلات اجتماعي دوران برژنف به «عصر رکود» معروف شد. از سال 1979 شوروي در جنگي طولاني و خونبار در افغانستان درگير شد که يک نسل کامل قرباني آن شدند.